Theo đó, thực hiện chỉ đạo của Bộ Y tế và UBND thành phố Hà Nội về việc chủ động ứng phó rét đậm, rét hại trong thời gian tới. Để chủ động bảo vệ sức khỏe người dân trước ảnh hưởng của rét đậm, rét hại, Sở Y tế Hà Nội đề nghị các đơn vị thực hiện nghiêm các văn bản chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia, Bộ Y tế, UBND Thành phố, Sở Y tế và các văn bản liên quan về thực hiện công tác phòng, chống rét đâm, rét hại, bảo vệ sức khỏe nhân dân phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn theo quy định.

Các Trạm Y tế xã, phường phổ biến hướng dẫn chăm sóc sức khoẻ mùa lạnh cho cộng đồng và người lao động cho cán bộ y tế các cấp, nhất là tuyến y tế cơ sở để có thể tuyên truyền và tư vấn cho mọi người dân trên địa bàn; thực hiện tổng hợp, thống kê, báo cáo khi có yêu cầu.

Đồng thời, phối hợp với các cơ quan thông tấn, báo chí của địa phương và các đơn vị liên quan tổ chức truyền thông, phổ biến, hướng dẫn các biện pháp dự phòng chăm sóc sức khoẻ mùa lạnh cho người dân bằng nhiều hình thức phù hợp và có hiệu quả; chủ động tham mưu, báo cáo UBND xã, phường xây dựng các phương án chủ động phòng, chống rét đậm, rét hại tại địa phương theo phương châm “4 tại chỗ” theo quy định.

Các bệnh viện trong và ngoài công lập trên địa bàn thành phố: rà soát, đảm bảo bố trí đầy đủ cơ số thuốc cấp cứu, đủ giường bệnh, chuẩn bị sẵn sàng các phương tiện để xử lý kịp thời các trường hợp cấp cứu thường gặp; tổ chức khám, chữa bệnh cho người dân, bảo đảm phòng chống rét cho người bệnh và người nhà người bệnh trong quá trình khám, chữa bệnh tại các cơ sở y tế.

Sở Y tế giao CDC Hà Nội là đầu mối, thực hiện hướng dẫn, kiểm tra, giám sát, đôn đốc các đơn vị trong quá trình triển khai thực hiện; thực hiện tổng hợp, thống kê, báo cáo khi có yêu cầu.

Theo Bộ Y tế, mùa lạnh là thời điểm người dân dễ gặp phải nhiều vấn đề sức khỏe như cảm lạnh, cúm, viêm họng, viêm phổi, hen suyễn, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, thậm chí là đột quỵ và ngộ độc khí than do sưởi ấm, đun nấu... Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ việc tiếp xúc kéo dài với môi trường lạnh hoặc do sự thay đổi nhiệt độ đột ngột.

Nhóm đối tượng có nguy cơ cao bao gồm người già, trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai, người thường xuyên làm việc ngoài trời hoặc trong môi trường lạnh, thiếu ánh nắng, như lao động nông nghiệp, công nhân, cũng như những người đang mắc các bệnh mạn tính như tăng huyết áp, bệnh tim mạch, hen suyễn hay các bệnh về cơ xương khớp.

Để chủ động bảo vệ sức khỏe trong mùa lạnh, người dân được khuyến cáo hạn chế ra ngoài khi thời tiết quá lạnh và có gió mạnh, đặc biệt trong khoảng thời gian từ đêm muộn đến sáng sớm. Khi buộc phải ra ngoài, cần trang bị đầy đủ quần áo ấm có khả năng chắn gió như áo khoác dày, quần dài, khăn choàng, mũ, găng tay, tất và khẩu trang nhằm giữ nhiệt cho cơ thể. Đồng thời, việc giữ cơ thể luôn khô ráo, tránh ẩm ướt, nhất là vùng cổ, tay và chân, cũng góp phần hạn chế nguy cơ mắc các bệnh do cảm lạnh.

Bên cạnh đó, người dân cần tránh tiếp xúc với khói thuốc, khói bếp than và hạn chế sử dụng rượu bia, đặc biệt tại các khu vực miền núi, bởi rượu bia có thể làm co thắt mạch máu, gây tăng huyết áp và làm tăng nguy cơ đột quỵ, thậm chí tử vong. Các đồ uống chứa chất kích thích như cafein cũng nên được hạn chế trong thời tiết lạnh. Ngoài ra, không nên tắm khuya sau 22 giờ, không tắm quá lâu hoặc tắm tại nơi không kín gió để tránh nguy cơ sốc nhiệt; thay vào đó, nên sử dụng nước ấm để tắm và vệ sinh thân thể.

Việc giữ gìn vệ sinh cá nhân cũng đóng vai trò quan trọng trong phòng bệnh mùa lạnh. Người dân cần vệ sinh răng miệng, họng thường xuyên, đánh răng đều đặn và súc miệng bằng nước ấm pha muối loãng nhằm hạn chế viêm họng; rửa tay thường xuyên với xà phòng để loại bỏ vi khuẩn, vi rút và chủ động tiêm vắc xin phòng cúm theo khuyến cáo của ngành Y tế.

Chế độ dinh dưỡng hợp lý cũng là yếu tố không thể thiếu giúp cơ thể chống chịu với giá rét. Bữa ăn hàng ngày cần đảm bảo đủ năng lượng và đầy đủ bốn nhóm chất cơ bản gồm tinh bột, chất đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất. Đối với người lao động nặng, người cao tuổi và trẻ em, cần tăng cường năng lượng và các vi chất, đặc biệt là vitamin A và C, nhằm nâng cao sức đề kháng. Người dân cũng nên tránh ăn uống đồ lạnh hoặc thức ăn vừa lấy từ tủ lạnh ra để hạn chế nguy cơ nhiễm lạnh.

Đối với những người đã được chẩn đoán mắc các bệnh mạn tính như tăng huyết áp, bệnh tim mạch, bệnh hô hấp hay cơ xương khớp, việc tuân thủ điều trị, dùng thuốc đúng hướng dẫn của bác sĩ, kết hợp chế độ vận động và dinh dưỡng phù hợp là hết sức cần thiết. Song song với đó, rèn luyện thân thể và tập luyện thể thao thường xuyên giúp làm ấm cơ thể, nâng cao sức đề kháng và khả năng thích nghi với điều kiện thời tiết lạnh. Người dân cũng cần thường xuyên theo dõi thông tin dự báo thời tiết trên các phương tiện truyền thông để chủ động phòng tránh.

Đối với những người phải làm việc trong thời tiết lạnh, đặc biệt là lao động ngoài trời hoặc trong môi trường ẩm ướt, cần giữ ấm cơ thể, làm việc với cường độ phù hợp, đảm bảo tay chân và quần áo luôn khô ráo. Trong những ngày mưa rét, việc sử dụng đầy đủ đồ bảo hộ lao động chống nước, giày ủng ấm, áo mưa, mũ và găng tay là cần thiết để hạn chế mất nhiệt. Khi lao động, nếu cơ thể nóng lên, cần cởi bớt áo một cách từ từ; đồng thời, để đảm bảo đủ năng lượng và chống rét, người lao động cần ăn uống đầy đủ, ưu tiên các món ăn nóng giàu chất béo và gluxit.

Đặc biệt, để phòng tránh nguy cơ nhiễm độc khí CO trong nhà, người dân tuyệt đối không sử dụng than củi, than tổ ong để đốt hoặc sưởi ấm trong phòng kín. Trường hợp thời tiết quá lạnh buộc phải sử dụng than trong thời gian ngắn, cần mở hé cửa để đảm bảo thông khí, chỉ sưởi khi mọi người còn thức và không sử dụng qua đêm trong phòng đóng kín.

Khi sử dụng các thiết bị sưởi ấm bằng điện, cần đảm bảo an toàn, không đặt các thiết bị sưởi bức xạ hồng ngoại quá gần trẻ nhỏ và người cao tuổi để tránh nguy cơ khô da, bỏng hoặc cháy nổ. Các thiết bị này nên được đặt cách cơ thể khoảng 1 - 2 mét và ưu tiên chế độ làm ấm không gian thay vì chiếu trực tiếp vào người. Với chăn điện, cần kiểm tra kỹ trước khi sử dụng, tuân thủ đúng hướng dẫn của nhà sản xuất, chỉ bật ở mức nhiệt vừa phải và tắt trước khi ngủ.

Người dân cần chú ý theo dõi các biểu hiện bất thường của cơ thể như đau đầu, chóng mặt, tức ngực, tê bì tay chân hoặc cảm giác khó chịu. Khi xuất hiện các triệu chứng này, cần nhanh chóng giữ ấm và đến cơ sở y tế để được kiểm tra. Thời tiết lạnh có thể làm tăng gánh nặng cho tim, do đó người mắc bệnh tim mạch, tăng huyết áp cần theo dõi huyết áp thường xuyên và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ, kể cả đối với người trẻ chưa có tiền sử bệnh lý.

Ngoài ra, việc tiếp xúc kéo dài với nhiệt độ quá lạnh có thể gây giảm thân nhiệt, đặc biệt ở người già, người gầy yếu, người mắc bệnh mạn tính, trẻ em suy dinh dưỡng và trẻ sơ sinh. Các dấu hiệu như run, kiệt sức, nhầm lẫn, buồn ngủ hoặc da lạnh cần được nhận biết sớm để kịp thời sưởi ấm. Khi có biểu hiện ho, sốt do nhiễm lạnh, người dân cần đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị phù hợp, không tự ý sử dụng thuốc, đặc biệt là thuốc kháng sinh.

CDC Hà Nội